Sanjay Gandhi Niradhar Yojana महाराष्ट्र राज्य सरकारने संजय गांधी निराधार योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण निर्णय जाहीर केला आहे. या योजनेअंतर्गत मिळणारे मासिक अनुदान सुरू ठेवण्यासाठी सर्व लाभार्थ्यांनी ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. सामाजिक न्याय विभागाने दिलेल्या माहितीनुसार, ही प्रक्रिया मार्च २०२५ पर्यंत पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
संजय गांधी निराधार योजना ही महाराष्ट्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना असून, राज्यातील गरजू आणि वंचित घटकांना आर्थिक मदत पुरवण्याचे काम करत आहे. या योजनेअंतर्गत विधवा महिला, वृद्ध नागरिक, अपंग व्यक्ती आणि दारिद्र्य रेषेखालील कुटुंबांना दरमहा ६०० रुपये अनुदान दिले जाते. सध्या राज्यभरात लाखो लाभार्थी या योजनेचा फायदा घेत आहेत.
ई-केवायसी प्रक्रियेमागील उद्दिष्टे
सरकारने ई-केवायसी प्रक्रिया अनिवार्य करण्यामागे अनेक महत्त्वाची कारणे आहेत. सामाजिक न्याय मंत्र्यांनी सांगितले की, “या प्रक्रियेमुळे योजनेच्या अंमलबजावणीत अधिक पारदर्शकता येईल आणि खरोखरच गरजू असलेल्या लाभार्थ्यांपर्यंत मदत पोहोचेल.” त्यांनी पुढे स्पष्ट केले की ही प्रक्रिया बनावट लाभार्थ्यांना रोखण्यास आणि अनुदान वितरण प्रक्रिया सुलभ करण्यास मदत करेल.
प्रमुख उद्दिष्टांमध्ये समाविष्ट आहेत:
- योग्य लाभार्थ्यांची पडताळणी करणे
- बनावट लाभार्थ्यांना रोखणे
- डेटाबेसचे अद्यतनीकरण करणे
- थेट लाभ हस्तांतरण प्रक्रिया सुधारणे
- योजनेची कार्यक्षमता वाढवणे
आवश्यक कागदपत्रे आणि प्रक्रिया
ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी लाभार्थ्यांना खालील कागदपत्रे सादर करावी लागतील:
- मूळ आधार कार्ड आणि त्याची छायांकित प्रत
- बँक पासबुक
- आधारशी संलग्न असलेला मोबाईल नंबर
- रहिवासी दाखला
- उत्पन्नाचा दाखला (आवश्यकतेनुसार)
प्रक्रिया तीन टप्प्यांत पूर्ण करावी लागेल:
१. कागदपत्रे जमा करणे आणि तयारी २. बायोमेट्रिक पडताळणी ३. अंतिम मान्यता आणि नोंदणी
तहसील कार्यालयांमध्ये विशेष व्यवस्था
राज्य सरकारने सर्व तहसील कार्यालयांना ई-केवायसी प्रक्रियेसाठी विशेष व्यवस्था करण्याचे निर्देश दिले आहेत. तहसीलदारांनी सांगितले की, “आम्ही लाभार्थ्यांसाठी स्वतंत्र काउंटर्स उघडले आहेत आणि प्रक्रिया जलद गतीने पूर्ण करण्यासाठी अतिरिक्त कर्मचारी नियुक्त केले आहेत.” वृद्ध आणि अपंग लाभार्थ्यांसाठी प्राधान्य देण्यात येणार आहे.
महत्त्वाच्या तारखा आणि मुदत
- अंतिम तारीख: मार्च २०२५
- उर्वरित कालावधी: ४५ दिवस
- कार्यालयीन वेळ: सकाळी १० ते संध्याकाळी ५ वाजेपर्यंत
लाभार्थ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
सामाजिक न्याय विभागाने लाभार्थ्यांना काही महत्त्वाच्या सूचना दिल्या आहेत:
१. शेवटच्या क्षणापर्यंत थांबू नका, लवकरात लवकर प्रक्रिया पूर्ण करा २. सकाळच्या वेळेत कार्यालयात जा, जेणेकरून गर्दी टाळता येईल ३. सर्व आवश्यक कागदपत्रे व्यवस्थित तपासून आणा ४. प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर मिळालेली पावती जपून ठेवा ५. कोणतीही शंका असल्यास तात्काळ हेल्पलाईनवर संपर्क साधा
मदत आणि मार्गदर्शनासाठी संपर्क
लाभार्थ्यांना मदत आणि मार्गदर्शनासाठी खालील ठिकाणी संपर्क साधता येईल:
- स्थानिक तहसील कार्यालय
- टोल-फ्री हेल्पलाईन
- सामाजिक न्याय विभागाचे जिल्हा कार्यालय
- ग्रामपंचायत कार्यालय (ग्रामीण भागासाठी)
सरकारी अधिकाऱ्यांनी सांगितले की ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर योजनेच्या अंमलबजावणीत आणखी सुधारणा केल्या जातील. यामध्ये मासिक अनुदान वाढवणे, नवीन लाभार्थ्यांचा समावेश करणे आणि डिजिटल पेमेंट सिस्टम अधिक मजबूत करणे यांचा समावेश आहे
संजय गांधी निराधार योजनेचे लाभार्थी हे समाजातील सर्वात गरजू घटक आहेत. त्यांच्या मासिक अनुदानात कोणताही खंड पडू नये यासाठी ई-केवायसी प्रक्रिया वेळेत पूर्ण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. सरकारने घेतलेला हा निर्णय योजनेला अधिक पारदर्शक आणि प्रभावी बनवण्यासाठी आहे. सर्व लाभार्थ्यांनी या संधीचा लाभ घेऊन आपली ई-केवायसी प्रक्रिया तातडीने पूर्ण करावी