अंगणवाडी सेविका भरती साठी नवीन अर्ज प्रक्रिया सुरु, पहा आवश्यक कागदपत्रे Anganwadi worker

Anganwadi worker महाराष्ट्र राज्यातील महिला आणि बालविकास विभागाने 2025 मध्ये एक ऐतिहासिक निर्णय घेतला आहे. विभागाने अंगणवाडी सेविका आणि अंगणवाडी मदतनीस यांच्या एकूण 18,882 रिक्त पदांसाठी भरती प्रक्रिया जाहीर केली आहे. ही भरती प्रक्रिया राज्यातील सर्व जिल्ह्यांमध्ये राबवली जाणार असून, स्थानिक महिलांना रोजगाराची मोठी संधी उपलब्ध होणार आहे. या भरती अभियानात 5,639 अंगणवाडी सेविका आणि 13,243 अंगणवाडी मदतनीस पदांसाठी उमेदवारांची निवड केली जाईल.

अंगणवाडी सेवेचे महत्त्व आणि कार्य

अंगणवाडी ही भारत सरकारची एक महत्त्वाची योजना आहे, जिची सुरुवात 1975 मध्ये एकात्मिक बालविकास सेवा योजनेअंतर्गत करण्यात आली. या योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट ग्रामीण आणि शहरी भागातील 0 ते 6 वर्षे वयोगटातील मुलांचे पोषण, आरोग्य आणि प्रारंभिक शिक्षण सुनिश्चित करणे आहे. अंगणवाडी केंद्रांमध्ये काम करणाऱ्या सेविका आणि मदतनीस महिला आपल्या समाजातील लहान मुलांच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.

अंगणवाडी सेविका आणि मदतनीस यांची प्रमुख कार्ये:

1. लहान मुलांचे पोषण सुधारणे: पौष्टिक आहार आणि पूरक पोषण देणे.
2. आरोग्य सेवा: लसीकरण, वजन तपासणी, आरोग्य तपासणी आयोजित करणे.
3. शालापूर्व शिक्षण: 3 ते 6 वर्षे वयोगटातील मुलांना अनौपचारिक शिक्षण देणे.
4. गर्भवती महिलांचे आरोग्य: गर्भवती आणि स्तनदा महिलांना मार्गदर्शन आणि पोषण देणे.
5. समाज जागृती: आरोग्य, पोषण आणि स्वच्छतेबाबत जनजागृती करणे.

अंगणवाडी भरती 2025 – पात्रता निकष

महाराष्ट्र अंगणवाडी भरतीसाठी इच्छुक उमेदवारांनी काही महत्त्वपूर्ण पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:

शैक्षणिक पात्रता

1. अंगणवाडी सेविका पदासाठी:
   • किमान बारावी (HSC) उत्तीर्ण असणे अनिवार्य आहे.
   • पदवीधर महिला उमेदवारांना निवड प्रक्रियेत अधिक गुण मिळतील.
   • D.Ed., B.Ed. किंवा MS-CIT प्रमाणपत्र असलेल्या उमेदवारांना प्राधान्य दिले जाईल.
2. अंगणवाडी मदतनीस पदासाठी:
   • किमान दहावी उत्तीर्ण असणे अनिवार्य आहे.
   • बारावी किंवा त्यापेक्षा अधिक शिक्षण असल्यास अतिरिक्त गुण मिळतील.

वयोमर्यादा

1. अंगणवाडी सेविका:
   • किमान वय: 21 वर्षे
   • कमाल वय: 45 वर्षे
2. अंगणवाडी मदतनीस:
   • किमान वय: 18 वर्षे
   • कमाल वय: 40 वर्षे

अन्य पात्रता

1. स्थानिक निवासी: उमेदवार संबंधित गाव/शहर/तालुका/जिल्ह्याचा स्थानिक रहिवासी असणे आवश्यक आहे.
2. अनुभव: अंगणवाडीमध्ये कामाचा पूर्वी अनुभव असल्यास त्यास प्राधान्य दिले जाईल.
3. महिला उमेदवार: अंगणवाडी सेवेसाठी केवळ महिला उमेदवार अर्ज करू शकतात.

आरक्षण व्यवस्था

महाराष्ट्र अंगणवाडी भरतीमध्ये आरक्षणाची व्यवस्था खालीलप्रमाणे असेल:

1. सामाजिक आरक्षण:
   • अनुसूचित जाती (SC): 13%
   • अनुसूचित जमाती (ST): 7%
   • विमुक्त जाती (VJNT): 3%
   • भटक्या जमाती (NT): 8%
   • इतर मागास वर्ग (OBC): 19%
   • आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटक (EWS): 10%
2. विशेष आरक्षण:
   • विधवा महिला: 5%
   • दिव्यांग उमेदवार: 4%
   • अनाथ मुलांसाठी विशेष कोटा: 1%
   • परित्यक्ता/घटस्फोटित महिला: 3%

अर्ज प्रक्रिया आणि आवश्यक कागदपत्रे

अंगणवाडी भरतीसाठी अर्ज करताना उमेदवारांनी खालील कागदपत्रे तयार ठेवावी:

आवश्यक कागदपत्रे

1. व्यक्तिगत ओळखपत्र:
   • आधार कार्ड
   • मतदार ओळखपत्र
   • पॅन कार्ड
2. शैक्षणिक कागदपत्रे:
   • दहावीचे प्रमाणपत्र आणि गुणपत्रिका
   • बारावीचे प्रमाणपत्र आणि गुणपत्रिका
   • पदवी प्रमाणपत्र (असल्यास)
   • इतर व्यावसायिक प्रमाणपत्रे (D.Ed., B.Ed., MS-CIT इत्यादी)
3. निवास प्रमाणपत्र:
   • तहसीलदार किंवा ग्रामपंचायत/नगरपालिका यांनी दिलेले स्थानिक निवासी प्रमाणपत्र
4. जात प्रमाणपत्र:
   • जात प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
   • जात वैधता प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
5. अन्य कागदपत्रे:
   • अनुभव प्रमाणपत्र (असल्यास)
   • विधवा/परित्यक्ता/घटस्फोटित असल्याचे प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
   • दिव्यांग प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
   • अनाथ प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)

अर्ज प्रक्रिया

1. ऑनलाइन अर्ज:
   • संबंधित जिल्हा परिषदेच्या अधिकृत वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज भरावा.
   • अर्जासोबत आवश्यक कागदपत्रांच्या स्कॅन प्रती अपलोड कराव्यात.
   • अर्ज शुल्क ऑनलाइन पद्धतीने भरावे.
2. अर्ज शुल्क:
   • खुल्या प्रवर्गासाठी: ₹300
   • आरक्षित प्रवर्गासाठी: ₹150
3. अर्ज पडताळणी:
   • अर्ज सादर केल्यानंतर त्याची पावती/प्रिंटआउट जतन करून ठेवावी.
   • कागदपत्र पडताळणीच्या वेळी सर्व मूळ कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक राहील.

निवड प्रक्रिया

महाराष्ट्र अंगणवाडी भरतीमध्ये उमेदवारांची निवड खालील टप्प्यांमध्ये केली जाईल:

1. गुणांकन पद्धती (100 गुण)

1. शैक्षणिक पात्रता (50 गुण):
   • बारावी: 30 गुण
   • पदवी: 40 गुण
   • पदव्युत्तर पदवी: 50 गुण
2. अतिरिक्त शैक्षणिक अर्हता (20 गुण):
   • D.Ed.: 10 गुण
   • B.Ed.: 15 गुण
   • MS-CIT: 5 गुण
   • इतर व्यावसायिक अभ्यासक्रम: 5 गुण
3. अनुभव (20 गुण):
   • प्रति वर्ष 5 गुण (कमाल 20 गुण)
4. स्थानिक निवासी (10 गुण):
   • संबंधित गाव/शहर/वॉर्डचा स्थानिक रहिवासी: 10 गुण
   • तालुक्याचा रहिवासी: 5 गुण

2. मुलाखत

गुणांकन यादीत उच्च स्थान मिळवलेल्या उमेदवारांची तोंडी मुलाखत घेतली जाईल. मुलाखतीद्वारे उमेदवारांचे व्यक्तिमत्व, संवाद कौशल्य, आणि अंगणवाडी कार्याबद्दलचे ज्ञान तपासले जाईल.

वेतन आणि इतर लाभ

अंगणवाडी सेवेत निवड झालेल्या उमेदवारांना खालील वेतन आणि लाभ मिळतील:

वेतन

1. अंगणवाडी सेविका: ₹8,000 प्रति महिना
2. अंगणवाडी मदतनीस: ₹4,500 प्रति महिना

इतर लाभ

1. विशेष भत्ते:
   • प्रशिक्षण भत्ता
   • प्रवास भत्ता
   • गणवेश भत्ता
2. विमा संरक्षण:
   • अपघात विमा
   • आरोग्य विमा
3. सेवानिवृत्ती लाभ:
   • विशेष पेन्शन योजना
   • ग्रॅच्युइटी
4. प्रोत्साहन बक्षिसे:
   • उत्कृष्ट कामगिरीसाठी वार्षिक पुरस्कार
   • विशेष प्रकल्पांसाठी अतिरिक्त मानधन

महत्त्वाच्या तारखा

उमेदवारांनी खालील महत्त्वाच्या तारखा लक्षात ठेवाव्यात:

• अर्ज सुरू होण्याची तारीख: 14 फेब्रुवारी 2025
• अर्ज करण्याची शेवटची तारीख: 2 मार्च 2025
• कागदपत्र पडताळणी: मार्च 2025
• गुणांकन यादी जाहीर: एप्रिल 2025 (पहिला आठवडा)
• मुलाखती: एप्रिल 2025 (दुसरा व तिसरा आठवडा)
• अंतिम निवड यादी: मे 2025 (पहिला आठवडा)
• नियुक्ती पत्र वितरण: मे 2025 (दुसरा आठवडा)
• कामावर रुजू होणे: जून 2025 (पहिला आठवडा)

विशेष सूचना आणि महत्त्वाचे टिप्स

अंगणवाडी भरतीसाठी अर्ज करताना उमेदवारांनी खालील महत्त्वाचे टिप्स लक्षात ठेवावेत:

1. अर्ज करण्यापूर्वी सर्व कागदपत्रे तयार ठेवा:
   • सर्व कागदपत्रांच्या स्कॅन प्रती योग्य फाईल साईज (200KB पेक्षा कमी) मध्ये ठेवा.
   • प्रत्येक कागदपत्र स्पष्ट दिसेल अशा प्रकारे स्कॅन करा.
2. ऑनलाइन अर्ज काळजीपूर्वक भरा:
   • अर्जातील सर्व माहिती अचूक भरा.
   • अर्ज भरल्यानंतर त्याची प्रिंट काढून ठेवा.
   • अर्ज क्रमांक आणि पासवर्ड जतन करून ठेवा.
3. भरती प्रक्रियेत कोणत्याही दलालाचा संपर्क टाळा:
   • अंगणवाडी भरती प्रक्रिया पूर्णपणे पारदर्शक आहे.
   • कोणीही पैसे मागितल्यास संबंधित अधिकाऱ्यांकडे तक्रार नोंदवा.
4. अधिकृत वेबसाइटवरच सर्व माहिती तपासा:
   • फक्त जिल्हा परिषदेच्या अधिकृत वेबसाइटवरील माहिती विश्वसनीय मानावी.
   • अफवांवर विश्वास ठेवू नका.

महाराष्ट्र सरकारच्या महिला आणि बालविकास विभागाने सुरू केलेली ही अंगणवाडी भरती प्रक्रिया राज्यातील महिलांसाठी रोजगाराची मोठी संधी आहे. या भरतीमुळे एकूण 18,882 पदे भरली जाणार असून, त्यामध्ये 5,639 अंगणवाडी सेविका आणि 13,243 अंगणवाडी मदतनीस यांचा समावेश आहे. पात्र महिला उमेदवारांनी या संधीचा लाभ घ्यावा आणि समाजासाठी सेवा करण्याची ही संधी स्वीकारावी.

अंगणवाडी सेवा ही केवळ नोकरी नसून, देशाच्या भविष्याचे निर्माण करण्याचे महत्त्वपूर्ण कार्य आहे. लहान मुलांचे पोषण, आरोग्य आणि शिक्षण सुधारून आपण एक स्वस्थ आणि समृद्ध भारत निर्माण करण्यात योगदान देऊ शकता.