Gold prices फेब्रुवारी 2025 रोजी, भारतीय बाजारपेठेत सोन्याच्या दरात वाढ झाली असून, चांदीच्या किमतीत घट नोंदवली गेली आहे. या बदलत्या परिस्थितीत गुंतवणूकदारांसाठी महत्त्वपूर्ण बाब म्हणजे सोन्याची किंमत 10 ग्रॅमसाठी ₹85,998 पर्यंत पोहोचली आहे. दुसरीकडे, चांदीची किंमत प्रति किलो ₹97,953 इतकी आहे. या दरांमध्ये शहरानुसार फरक पडू शकतो, त्यामुळे स्थानिक बाजारपेठेतील किंमती तपासणे महत्त्वाचे ठरते.
भारतातील प्रमुख महानगरांमध्ये सोन्याच्या दरात लक्षणीय फरक दिसून येत आहे. दिल्लीमध्ये 22 कॅरेट सोन्याची किंमत ₹80,260 असून, 24 कॅरेट सोन्यासाठी ₹87,540 मोजावे लागत आहेत. मुंबई, कोलकाता आणि चेन्नई या महानगरांमध्ये 22 कॅरेट सोन्याची किंमत ₹80,110 आणि 24 कॅरेट सोन्यासाठी ₹87,390 अशी समान पातळी दिसून येत आहे. अहमदाबादमध्ये मात्र 22 कॅरेट सोन्यासाठी ₹80,160 आणि 24 कॅरेट सोन्यासाठी ₹87,440 असा किंचित वेगळा दर आहे.
सोन्याची गुंतवणूक करताना सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे त्याची शुद्धता आणि गुणवत्ता. भारत सरकारने हॉलमार्किंग प्रणाली अनिवार्य केली आहे, जी ग्राहकांना सोन्याच्या शुद्धतेबद्दल विश्वास देते. हॉलमार्क हे एक प्रमाणीकरण चिन्ह आहे, जे सोन्याच्या दागिन्यांवर लावले जाते आणि त्याद्वारे सोन्याची शुद्धता सहज ओळखता येते.
हॉलमार्कमध्ये वेगवेगळे नंबर वापरले जातात, जे सोन्याच्या शुद्धतेचे प्रमाण दर्शवतात. 375 हॉलमार्क असलेले सोने 37.5% शुद्ध असते, जे 9 कॅरेट सोन्याला दर्शवते. 585 हॉलमार्क 58.5% शुद्धतेचे प्रमाण दाखवते, जे 14 कॅरेट सोन्याशी संबंधित आहे. भारतात सर्वाधिक लोकप्रिय असलेले 916 हॉलमार्क 22 कॅरेट सोन्यासाठी वापरले जाते, ज्यात 91.6% शुद्ध सोने असते. सर्वात शुद्ध म्हणजे 24 कॅरेट सोन्यासाठी 999 हॉलमार्क वापरले जाते, ज्यात 99.9% शुद्ध सोने असते.
गुंतवणुकीच्या दृष्टीने विचार करता, सोन्यामध्ये गुंतवणूक करण्याचे अनेक फायदे आहेत. सोने हे नेहमीच मूल्यवर्धित मालमत्ता म्हणून ओळखले जाते. महागाईपासून संरक्षण, आर्थिक अस्थिरतेच्या काळात सुरक्षितता, आणि तरलता हे सोन्याच्या गुंतवणुकीचे प्रमुख फायदे आहेत. मात्र, सोन्यात गुंतवणूक करताना काही महत्त्वाच्या गोष्टींची काळजी घेणे आवश्यक आहे.
सर्वप्रथम, केवळ हॉलमार्क असलेले सोनेच खरेदी करावे. अधिकृत ज्वेलर्सकडूनच खरेदी करावी आणि बिल घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. सोन्याच्या दागिन्यांवर मजुरी आकारली जाते, जी दुकानानुसार वेगवेगळी असू शकते. त्यामुळे विविध दुकानांमधील दर तपासून खरेदी करावी. सोन्याच्या दागिन्यांची देखभाल योग्य प्रकारे करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून त्यांचे मूल्य टिकून राहील.
चांदीच्या बाबतीत, सध्या किंमती थोड्या कमी झाल्या असल्या तरी, ती देखील एक चांगला गुंतवणूक पर्याय आहे. चांदीचा वापर औद्योगिक क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणावर होतो, त्यामुळे तिची मागणी कायम असते. चांदीची खरेदी करताना देखील तिची शुद्धता तपासणे महत्त्वाचे आहे. बाजारात 92.5% शुद्ध चांदी (स्टर्लिंग सिल्व्हर) उपलब्ध असते.
वर्तमान आर्थिक परिस्थितीत, सोने-चांदी ही गुंतवणुकीसाठी सुरक्षित पर्याय मानली जाते. मात्र, संपूर्ण गुंतवणूक केवळ सोन्या-चांदीत न करता, इतर आर्थिक साधनांमध्ये विभागून करणे श्रेयस्कर ठरते. म्युच्युअल फंड, शेअर्स, सरकारी बाँड्स यांसारख्या पर्यायांचाही विचार करावा.
गुंतवणूकदारांनी सोन्या-चांदीच्या दैनंदिन किंमतींवर लक्ष ठेवावे. जागतिक घडामोडी, डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य, आंतरराष्ट्रीय बाजारातील किंमती यांचा प्रभाव सोन्या-चांदीच्या किमतींवर पडतो. त्यामुळे या सर्व घटकांचा अभ्यास करून गुंतवणुकीचे निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे.
बचत करण्याच्या दृष्टीने सोन्यात गुंतवणूक करणे फायदेशीर ठरू शकते. लग्न, मुलांचे शिक्षण, घराची खरेदी यासारख्या दीर्घकालीन गरजांसाठी सोन्यातील गुंतवणूक उपयुक्त ठरते. शिवाय, आणीबाणीच्या प्रसंगी सोन्याचे दागिने विकून तात्काळ रोख रक्कम उपलब्ध करून घेता येते.
सोने-चांदी ही भारतीयांसाठी केवळ दागिन्यांचे माध्यम नसून, ती एक महत्त्वपूर्ण गुंतवणूक साधन आहे. मात्र, गुंतवणूक करताना योग्य माहिती घेऊन, शुद्धता तपासून आणि विश्वसनीय विक्रेत्यांकडूनच खरेदी करणे महत्त्वाचे आहे. आजच्या आर्थिक जगात सोने-चांदी ही गुंतवणुकीची सुरक्षित पर्याय म्हणून ओळखली जाते आणि भविष्यातही तिचे महत्त्व कायम राहणार आहे.